Historia

      W latach 1970-1981 Zakład działał w strukturze Instytutu Hodowli i Technologii Produkcji Zwierzęcej.
W roku 1981 powołano samodzielną Katedrę Hodowli i Produkcji Owiec, która od roku 1996 nosi nazwę: Katedra Hodowli Owiec i Kóz.
W roku 2006, po połączeniu z Katedrą Hodowli Zwierząt Futerkowych, zmieniono nazwę na Katedra Hodowli Owiec, Kóz i Zwierząt Futerkowych.
Od roku 2009, po połączeniu z Katedrą Surowców Pochodzenia Zwierzącego, Jednostka nosi nazwę Katedra Hodowli Małych Ssaków i Surowców Zwierzęcych.
Kierownikiem Zakładu, a później Katedry był od początku do roku 1994 prof. dr hab. Zdzisław Śliwa.
W latach 1994-1997 Katedrą kierował prof. dr hab. Edmund Kozal, a w latach 1997-2006 stanowisko to zajmował prof. dr hab. Adam Gut.
Od roku 2006 Katedrą kieruje prof. dr hab. Jacek Wójtowski.
Skład osobowy Katedry stanowi obecnie:

• 3 profesorów tytularnych, w tym 2 zatrudnionych na stanowisku profesora zwyczajnego,

• 1 profesor nadzwyczajny ze stopniem doktora habilitowanego,

• 1 adiunkt ze stopniem doktora habilitowanego,

• 7 adiunktów ze stopniem doktora,

• 3 doktorantów,

• 4 pracowników naukowo-technicznych.

W pracach naukowo badawczych Zakładu Hodowli Owiec początkowo dominowały problemy związane z doskonaleniem pogłowia owiec ras rodzimych. Już odroku 1948 asystent Katedry Szczegółowej Hodowli Zwierząt Zdzisław Śliwa pracował nad poprawieniem użytkowości wełnistej białej świniarki.
W roku 1954 rozszerzył prace rasotwórcze na doskonalenie lokalnej odmiany owcy długowełnistej, tzw. owcy leszczyńskiej, a w latach 60 o wytworzenie polskiego corriedale, w wyniku krzyżowania polskiego merynosa z Kentem.
Efektem prac genetyczno-hodowlanych prowadzonych w latach 1948-1977 było wyhodowanie pierwszej krajowej rasy syntetycznej - owcy wielkopolskiej.
Poziom użytkowości tej owcy odpowiadał ówczesnym potrzebom intensyfikującego się rolnictwa i wkrótce populacja tej mięsnowełnistej owcy osiągnęła stan ok. 400 tys. szt., co dawało jej pod względem liczebności drugie, po merynosie polskim, miejsce w kraju.
Za osiągnięcie to zespół autorów (prof. Z. Śliwa, doc. E. Kozal i dr A. Gut) otrzymał w r. 1978 nagrodę państwową IIo.
Drugi kierunek prac badawczych Zakładu dotyczył w latach 60. i 70. zagadnień ogólnobiologicznych, w tym zwłaszcza somatycznego rozwoju owiec i ich rozrodu oraz produkcyjności wełnistej.
Tematyka tych prac obejmowała m.in. wpływ jedno- lub dwukrotnego strzyżenia jagniąt na wzrost masy ciała i produkcję wełny, przebieg sezonu aktywności płciowej maciorek, możliwość użycia maciorek różnych ras do wcześniejszego o rok użytkowania rozpłodowego oraz skracania okresów międzyciążowych.
Wyniki badań dotyczących rozrodu przyczyniły się do upowszechnienia w Wielkopolsce intensywnego użytkowania rozpłodowego owiec i zwróciły uwagę hodowców na wpływ plenności maciorek na efektywność mięsnego kierunku produkcji owczarskiej.
Podniesieniu znaczenia mięsnego kierunku użytkowania owiec służyły też podjęte przez zakład w końcu lat 70. badania dotyczące dwustopniowego krzyżowania towarowego, z użyciem owiec ras krajowych, owcy wschodniofryzyjskiej i kilku ras owiec mięsnych (zespołowa nagroda IIo Ministra Szkolnictwa Wyższego w 1986r.).
W tym samym okresie podjęto, zakrojone na dużą skalę, prace genetyczno-hodowlane w celu wyhodowania syntetycznych linii matecznych i ojcowskich. W wyniku prowadzonych w latach 1977-1994 prac hodowlanych uzyskano 3 syntetyczne linie mateczne (plenną -09, plenno-wełnistą -04 i plenno-mięsną -08) i 4 syntetyczne linie ojcowskie (białogłową owcę mięsną -06, czarnogłową owcę mięsną -07, owcę w typie dorset -10 i owcę w typie berrichon -27).
Dla 7 linii założono księgi zwierząt zarodowych, a dalsze ich doskonalenie odbywa się według opracowanych w Katedrze programów hodowlanych.
W latach 90, równolegle z podjętymi przez Katedrę badaniami dot. mlecznego użytkowania owiec i kóz, wyhodowano w gospodarstwie doświadczalnym Złotniki syntetyczną linię owcy mlecznej -05, dla której od roku 1997 prowadzona jest odrębna księga zwierząt zarodowych.
Zwierzęta z nowych populacji mięsnych, wyhodowane w ramach prac naukowo-badawczych Katedry, zdobyły w ostatniej dekadzie 17 czempionatów i wiceczempionatów na krajowych i regionalnych wystawach zwierząt zarodowych.
Dwie populacje owiec mięsnych: białogłowa i czarnogłowa owca mięsna uznane zostały za pierwsze krajowe rasy mięsne i od r. 1999 prowadzone są dla nich księgi zwierząt zarodowych jak dla ras czystych.
W latach 1986-1990 Katedra koordynowała program badawczo-rozwojowy Ministerstwa Edukacji Narodowej, którego celem było wytworzenie nowych ras i linii owiec.
W programie uczestniczyły zespoły naukowe z uczelni rolniczych (SGGW, AR w Lublinie i AR w Krakowie), z PAN i z Instytutu Zootechniki.
W ramach programu zrealizowano kilkanaście prac badawczych związanych z wytworzeniem nowych populacji owiec i zastosowaniem ich w towarowym krzyżowaniu.

Osiągnięcia Katedry w pracach genetyczno-hodowlanych (m.in. wytworzenie 3 ras owiec i 6 linii syntetycznych) były następstwem prowadzenia tych prac na bardzo dużym materiale zwierzęcym.
Było to możliwe dzięki trwającej od lat 60. współpracy pracowników naukowych Katedry z Regionalnym Związkiem Hodowców Owiec w Poznaniu, ale także prowadzeniu przez Katedrę stacji doświadczalnych na terenie Rolniczych Gospodarstw Doświadczalnych AR w Poznaniu.
Początki stacji doświadczalnych sięgają 1958r., kiedy zatrudniono pierwszych pracowników ds. doświadczalnictwa owczarskiego w gospodarstwach doświadczalnych Brody i Złotniki.
Od roku 1975 w stacji doświadczalnej w Złotnikach zatrudniony został obecny kierownik Katedry, który koordynował odtąd eksperymenty badawcze w Złotnikach i pozostałych stadach owiec na terenie gospodarstw doświadczalnych.
Łącznie stado podstawowe owiec w tych gospodarstwach wynosiło w latach 80. około 4 tys. maciorek.
Rozwój prac badawczych był możliwy dzięki inwestycjom Katedry poczynionym w stacjach doświadczalnych, w tym zwłaszcza w Złotnikach.
W roku 1981 uruchomiono tu ubojnię doświadczalną i pracownię oceny mięsa oraz wspólnie z gospodarstwem wybudowano owczarnię doświadczalną.
W roku 1993 uruchomiono halę udojową i przyfermową mleczarnię.
W latach 1986-1990, w ramach resortowego programu badawczo-rozwojowego Katedra wybudowała pomieszczenia laboratoryjne w Złotnikach, przeznaczone początkowo dla stacji doświadczalnej.
W roku 1991 przeniesiono do tego budynku obecną Katedrę Hodowli Owiec i Kóz, wyposażoną w następujące laboratoria i pracownie: wełnoznawcze, oceny użytkowości mięsnej, rozrodu i immunogenetyczne.
Pomieszczenia Katedry w Złotnikach umożliwiają prowadzenie ćwiczeń w małych grupach laboratoryjnych, a sąsiedztwo stacji doświadczalnej i produkcyjnego stada owiec i kóz prowadzenie zajęć praktycznych z udziałem zwierząt.
Samodzielni pracownicy naukowi Katedry byli promotorami 11 ukończonych przewodów doktorskich i opiekunami 5 przewodów habilitacyjnych.
W Katedrze wykonano około 200 prac magisterskich, z których 3 zdobyły I nagrody w konkursie PTZ na najlepsze prace magisterskie.
W ramach działalności dydaktycznej, przy Katedrze działa Sekcja Hodowli Owiec Koła Naukowego Zootechników.
Prace naukowe prowadzone przez studentów - członków tej sekcji zostały w latach 1995-2000 czterokrotnie nagrodzone na Międzynarodowych Konferencjach Studenckich Kół Naukowych.